ในทุกๆปี MIT Technology Review จะเลือกเอา 10 เทคโนโลยี 2023 ที่สำคัญที่สุดที่ปีมาอัปเดตให้กับเราได้ทราบดีว่าเวลานี้โลกพัฒนาไปถึงไหนแล้ว มีเทคโนโลยีอะไรใหม่ๆ ออกมาบ้าง หรือเทคโนโลยีใด ที่กำลังเป็นกระแส เหตุเพราะความเจริญรุ่งเรืองของเทคโนโลยี ออกจะที่จะทำให้เกิดผลเสียต่อการใช้ชีวิต ของเรามากพอสมควร
เราจำเป็นต้องที่จะตามให้ทัน เพื่อดูว่ามีเทคโนโลยีใดบ้างที่เรา ใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน ได้มากที่สุด หรือมีความเกี่ยวข้องจนถึงจำเป็นต้องติดตามอย่างตลอด ซึ่ง MIT Technology Review ก็ได้ให้เหตุผลมาด้วยว่า เหตุใดเทคโนโลยีทั้งหมดนี้จึงสำคัญ
CRISPR ตัดต่อยีน เพื่อควบคุมคอเลสเตอรอล
ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา CRISPR (คริสเปอร์) ซึ่งเป็น gene-editing tool ถูกพัฒนาอย่างรวดเร็ว จากห้องแล็บสู่สถานพยาบาล โดยเริ่มต้นมาจาก การใช้รักษาเชิงทดลองสำหรับความผิดพลาดปกติทางพันธุกรรมที่หายาก แต่ ณ เวลานี้ CRISPR เริ่มเป็นที่แพร่หลายสู่การทดลองทางสถานพยาบาล สำหรับสภาวะทั่วๆไป จนกระทั่งถูกนำมาใช้รักษาโรค ที่พื้นฐานมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น การควบคุมภาวะคอเลสเตอรอลสูง รูปแบบใหม่ของ CRISPR กำลังเดินต่อไป
AI ที่สร้างรูปภาพขึ้นมา
ในปีที่ผ่านมา AI ได้รุกคืบเข้าสู่วงการศิลป์อย่างเต็มกำลังเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ผลที่ตามมาก็เป็นเกิดดราม่าต่างๆนานา เกี่ยวกับผลงานศิลปะที่ AI ผลิตขึ้น และที่ยืนของนักแสดงที่เป็นมนุษย์ แต่ปีนี้จะเป็นอีกปี ของศิลปิน AI ซึ่งเป็นโมเดลซอฟต์แวร์ ที่พัฒนาโดย Google, OpenAI และบริษัทอื่นๆ สำหรับเพื่อการสร้างงานศิลปะสุดน่าทึ่งตามคำสั่งเพียงแต่ไม่กี่คำสั่ง พูดง่ายๆก็คือ แค่เพียงคุณพิมพ์คำอธิบายสั้นๆว่า ต้องการรูปภาพแบบไหน คุณจะได้รูปภาพตามที่คุณขอ ภายในเวลาไม่กี่วินาที ทำให้ “จะไม่มีอะไรเหมือนอีกต่อไป”
การออกแบบชิป (chip) ที่เปลี่ยนแปลงทุกสิ่งอย่าง
เนื่องจากอุตสาหกรรมชิปกำลังมีความเคลื่อนไหวอย่างมาก จากที่ผ่านมา ผู้สร้างควรต้องซื้อลิขสิทธิ์สำหรับในการผลิตไมโครชิป จากบริษัทขนาดใหญ่แค่ไม่กี่เจ้า แต่ในเวลานี้มี open standard ตัวใหม่ที่ชื่อว่า RISC-V เข้ามาทำให้วงการ ออกแบบชิปแปรไป ซึ่งทำให้ผู้สร้างไม่ต้องพึ่งพา chip designers ที่มีเพียงแค่ไม่กี่เจ้า ในตลาดอีกต่อไป ทุกคนสร้างชิปได้ง่ายขึ้น ซึ่งจะมีบริษัท startup เป็นจำนวนมากที่กำลังตรวจสอบความเป็นไปได้สำหรับการสร้างชิปขึ้นมาเอง
โดรนที่ใช้ทางการทหารในตลาดทั่วไป
เดิมที โดรนทางการทหารที่กองทัพใช้นั้นเป็นสิ่งที่ประเทศเล็กๆไม่สามารถเข้าถึงได้ ด้วยเหตุว่ามีราคาแพง และกฎหมายควบคุมการส่งออก ที่เคร่งครัด แต่ความเจริญรุ่งเรืองของเทคโนโลยีการติดต่อสื่อสารที่พัฒนาขึ้นมา ทำให้หลายบริษัท สามารถสร้างโดรนรบที่มีความซับซ้อนได้ในราคาที่ย่อมเยาลงมามาก อย่าง Bayraktar TB2 ของตุรเคีย และโดรนราคาถูกอื่นๆ ได้เปลี่ยนแปลงธรรมชาติ ของการรบโดรนเสียแล้ว
เทรนด์ เทคโนโลยี มาแรงปี2023
การจ่ายยาทำแท้ง ผ่านระบบแพทย์ระยะไกล (telemedicine)
เพราะศาลฎีกาประเทศสหรัฐอเมริกาได้วินิจฉัยว่า รัฐต่างๆ สามารถบัญญัติกฎหมายต้านการทำแท้งได้ เมื่อเดือนมิถุนายน 2022 ทำให้กระบวนการทำแท้ง ไม่ใช่สิทธิตามรัฐธรรมนูญ ในสหรัฐฯอีกต่อไป หลายรัฐในอเมริกาแบนสถานพยาบาลทำแท้ง ผู้หญิงจำนวนมาก ไม่สามารถเข้าถึงการทำแท้งได้ ผู้ที่ต้องการทำแท้งจึงจะต้อง “หาหมอ” ผ่านวิดีโอคอล ด้วยเหตุผลดังกล่าว ผู้ให้บริการด้านของสุขภาพ และบริษัท startup จึงหันมาใช้ telehealth เพื่อสั่งจ่ายยาและจัดส่งยาข้ามรัฐเพื่อช่วยทำให้ผู้คนทำแท้ง ได้อย่างปลอดภัยที่บ้าน
อวัยวะตามสั่ง
ในวันแล้ววันเล่า จะมีผู้ป่วยเฉลี่ย 17 คนภายในสหรัฐฯท่จำต้องเสียชีวิตลงะหว่างคอยการปลูกถ่ายอวัยวะ เนื่องจากไม่มีอวัยวะให้เปลี่ยน แต่คนเหล่านี้อาจจะรอด รวมทั้งคนอื่นก็จะได้รับความช่วยเหลือเกื้อกูลจากเทคโนโลยีปัจจุบัน ที่ทำให้มีอวัยวะที่แข็งแรงรอให้เปลี่ยน ซึ่งมันอาจมีอยู่อย่าง ไม่จำกัดด้วย เพราะว่านักวิทยาศาสตร์ สามารถเปลี่ยนถ่ายอวัยวะจากหมูที่ได้รับการตัดต่อพันธุกรรม รวมถึงการสร้างปอดด้วย 3D-printing โดยใช้เซลล์ของคนเจ็บเองเป็นหมึกพิมพ์
รถ EV ที่มาแรงจนขวางไม่ได้
ในที่สุด รถยนต์กำลังไฟฟ้าก็แปลงเป็นตัวเลือกให้กับโลกใบนี้เสียที ทุกๆวันนี้ รถ EV ได้รับความนิยมชมชอบแพร่หลาย มากขึ้น เนื่องจากแบตเตอรี่รถมีราคาที่ถูกลง และรัฐบาลในหลายประเทศ ได้ผ่านกฎการปล่อยมลพิษ บัญญัติกฎหมายที่เคร่งครัดขึ้น ในเรื่องของการควบคุมรถที่ใช้น้ำมัน ส่วนผู้ผลิตรถยนต์รายใหญ่หลายรายก็ได้ออกมาให้คำมั่น ประกาศออกสื่อว่าจะมุ่งผลิตรถยนต์กระแสไฟฟ้าทั้งหมด และเร็วนี้ๆนี้ ผู้บริโภคทุกหนทุกแห่ง ก็จะมีเหตุผลดีๆมากมาย สำหรับเพื่อการเลือกซื้อรถยนต์พลังงานไฟฟ้ามากกว่าที่จะไม่ยอมรับ
เทคโนโลยี 2023 ใช้ในการทำการวิจัย
กล้องโทรทรรศน์อวกาศ James Webb
กล้องโทรทรรศน์อวกาศ James Webb ถูกผลิตขึ้นมาเพื่อตกทอดภารกิจของกล้องกล้องส่องทางไกลอวกาศ Hubble สำหรับเพื่อการสำรวจเอกภพ มันถูกส่งออกไปถ่ายรูปในอวกาศเมื่อสิ้นปี 2021 อย่างไรก็ดีแล้ว ภาพจักรวาลอันไกลมากที่ถ่ายได้โดยกล้องกล้องโทรทรรศน์อวกาศตัวนี้นั้นน่าทึ่งตะลึงงันมาก และมันก็ส่งภาพรูปแบบนี้กลับมายังโลกมากมาย เปลี่ยนเป็นว่ากล้องส่องทางไกลอวกาศ ที่ทรงพลังที่สุดในโลก ตัวนี้ทำให้การศึกษาค้นพบใหม่ๆ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วทันใจพอๆ กับที่นักวิทยาศาสตร์สามารถวิเคราะห์ข้อมูล ที่ได้จากภาพมากมายนั้น นี่คือการเริ่มต้นศักราชใหม่ ของวงการดาราศาสตร์
การวิเคราะห์ DNA ยุคดึกดำบรรรพ์
แต่ก่อน การจะหาลำดับจีโนม จะต้องมีกระดูกหรือฟันของคนในสมัยนั้น แต่ตอนนี้ มีวัสดุหาลำดับจีโนมสมัยใหม่ที่ละเอียดมากพอ ที่จะวิเคราะห์ และช่วยทำให้เราอ่าน DNA ของผู้คนที่เก่าแก่มากๆได้ โดยใช้เพียงตัวอย่างเป็นดินที่มนุษย์สมัยดึกดำบรรพ์เคยปัสสาวะใส่ ทำให้การเรียนร่องรอย ของมนุษย์ที่เคยอาศัยอยู่เมื่อนานมาแล้ว ทำได้ง่ายขึ้น เผยให้โลกมีความคิดเห็นว่าพวกเขาใคร และเหตุใดโลกยุคนั้นจึงเป็นเช่นนั้น ยิ่งไปกว่านี้ยังช่วยทำให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจชีวิตของคนเราทั่วไปที่มีชีวิตอยู่ในยุคนั้น ไม่ใช่แค่ชีวิตของผู้คนที่สามารถจ่ายเงิน ค่าฝังศพอย่างวิจิตรบรรจงได้เพียงแค่นั้น
รีไซเคิลแบตเตอรี่
เมื่อรถ EV มีปริมาณมากขึ้น ทำให้ความต้องการแบตเตอรี่ ก็มากขึ้นด้วยด้วยเหมือนกัน ทำให้หลายบริษัทกำลังสร้างโรงงาน ที่จะนำแบตเตอรี่เก่ามา รีไซเคิล เรียกคืนลิเธียม นิกเกิล และโคบอลต์ แล้วต่อจากนั้นก็ป้อนโลหะกลุ่มนี้กลับไปยังผู้สร้างแบตเตอรี่ lithium-ion การรีไซเคิลมีความจำเป็นในด้านของการตัดวงจรการทิ้งแบตเตอรี่ ในปริมาณที่มากขึ้นเรื่อยๆ แบตเตอรี่จะต้องไม่จบลงที่การฝังกลบ เพราะเหตุว่ามันบางทีอาจเป็นแหล่งโลหะที่จำเป็นอย่างมาก สำหรับเพื่อการจ่ายพลังงานให้กับรถ EV ในอนาคต วิธีการแบบนี้จะทำให้ทุนแบตเตอรี่ถูกลงกว่าเดิม อีกทั้งยังลดขยะอันตรายลงได้อีกด้วย